Πρόκειται για θεραπευτικό σύστημα που έχει τις ρίζες του στα βάθη των αιώνων στη μακρινή ανατολή. Η “δυτική” ιστορία του βελονισμού λένε πως ξεκίνησε από την επίσκεψη του προέδρου Νίξον στην Κίνα, όταν ένας από τους δημοσιογράφους του που έπαθε οξεία σκωληκοειδίτιδα, εντυπωσιάστηκε από τις αναλγητικές δυνατότητες αυτού του συστήματος. Έκτοτε ο βελονισμός έγινε γνωστός σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο.
Πολύ γρήγορα, όπως ήταν φυσικό, μπήκε στο στόχαστρο της επιστημονικής έρευνας. Από την πληθώρα κλινικών ερευνών που έχουν διεξαχθεί και συνεχίζουν να διεξάγονται, κάποιες δεν κατορθώνουν να αποδείξουν τη θεραπευτική υπεροχή του βελονισμού, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως το οποιοδήποτε “θεραπευτικό” αποτέλεσμα ίσως οφείλεται σε αυθυποβολή (placebo effect). Αντίθετα άλλες μελέτες καταλήγουν συμπερασματικά, πως ο βελονισμός έχει θεραπευτικό αποτέλεσμα υπερέχοντας του μη-βελονισμού και του ψευδο-βελονισμού.
Μέχρι σήμερα ο βελονισμός εξακολουθεί να διχάζει τις επιστημονικές κοινότητες, ανάμεσα σε ένθερμους υποστηρικτές και φανατικούς πολέμιους.
Πιο αξιόπιστες μελέτες θεωρούνται οι μελέτες που διεξάγονται σε επιστημονικά ιδρύματα του “Δυτικού” κόσμου, καθώς οι αντίστοιχες πολυάριθμες που διεξάγονται σε ερευνητικά κέντρα της Άπω Ανατολής, θεωρούνται ύποπτες παραβίασης των κανόνων της διπλής-τυφλής ερευνητικής μεθοδολογίας, με σκοπό την – έστω και ψευδή – ανάδειξη κάποιου επιθυμητού αποτελέσματος.
Υπάρχουν μελέτες που λέγονται “ανασκοπήσεις”, στις οποίες οι ερευνητές συγκεντρώνουν μεγάλο αριθμό πρωτογενών ερευνών που έχουν δημοσιευθεί στη διεθνή βιβλιογραφία, αποκλείουν κάποιες και επιλέγουν τις υπόλοιπες, με κάποια αυστηρά κριτήρια ως προς τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε και προσπαθούν να εξάγουν ένα κοινό συμπέρασμα από όλες αυτές. Τα αποτελέσματα των περισσοτέρων μέχρι σήμερα ανασκοπήσεων δεν ευνοούν το βελονισμό, καθώς τα επί μέρους συμπεράσματα των πρωτογενών ερευνών που εξετάζονται, είναι αντικρουόμενα. Όλες όμως οι μελέτες συμφωνούν με συγκλίνοντα συμπεράσματα στο ότι οι παρενέργειες του βελονισμού είναι σπάνιες και σχετίζονται με κακή εφαρμογή από μη επαρκώς εκπαιδευμένα άτομα.
Τα τελευταία χρόνια δημοσιεύονται ολοένα και περισσότερες έρευνες ανασκοπήσεων και μετα-αναλύσεις που καταλήγουν σε ευνοϊκά για το βελονισμό συμπεράσματα, όπως π.χ. ανάλυση της Cochrane library το 2019 σε 22 μελέτες που έχουν διεξαχθεί στις χώρες Γερμανία, Ιταλία, Βραζιλία, Κίνα, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο ,περιλάμβαναν 4.985 ασθενείς πάσχοντες από ημικρανία, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι “ο βελονισμός φαίνεται πως είναι μια αξιόλογη θεραπευτική παρέμβαση για μείωση της συχνότητας των επεισοδίων της ημικρανίας”.
Τα θεραπευτικά αποτελέσματα που προκύπτουν από έρευνες διεξαχθείσες σε εξαιρετικού επιστημονικού κύρους ιδρύματα, κρατούν το βελονισμό σε αξιοπρεπή θέση στο τοπίο των θεραπευτικών εφαρμογών. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως 31 νοσηλευτικά ιδρύματα στο Ηνωμένο Βασίλειο και 49 στις ΗΠΑ έχουν αναγγείλει τη λειτουργία τμημάτων βελονισμού. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται διεθνούς κύρους νοσηλευτικά ιδρύματα όπως Mayo Clinic, Massachussets General Hospital, Johns’ Hopkins hospital και το Memorial Hospital, τα οποία διαφημίζουν την παροχή υπηρεσιών βελονισμού στην επίσημη ιστοσελίδα τους.
Είναι ακόμη μακρύς ο δρόμος της έρευνας για την εξέταση της αποτελεσματικότητας του βελονισμού και τον καθορισμό των ενδείξεων και των δυνατοτήτων του, ώστε να λάβει τη σωστή του θέση στην ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου.
Ο βελονισμός δεν πρέπει να θεωρείται πανάκεια και δεν πρέπει να αντικαθιστά τις επιστημονικά αποδεδειγμένες θεραπευτικές μεθόδους, αλλά να χρησιμοποιείται επικουρικά και συμπληρωματικά. Έχει θέση σε αρκετούς τομείς της παθολογίας, όπως ενδεικτικά είναι τα επώδυνα σύνδρομα (οξύς και χρόνιος πόνος), εξαρτήσεις κλπ.
Σχετικά άρθρα
- Κρανιο-βελονισμος. Μέθοδος Yamamoto.
- Κρανιο-βελονισμος σε δύσκολα περιστατικά.
- Αντιμετώπιση πόνου γάγγραινας κάτω άκρου με βελονισμό.
- Βελονισμός σε περιστατικό οσφυαλγίας.
- Βελονισμός σε ασθενή με οφθαλμοπληγική ημικρανία.
- Σημαντική βελτίωση συμτπωμάτων σε ασθενή με νόσο του Πάρκινσον.