Η αρχικά τοποθετούμενη γαστροστομια δεν χρειάζεται άμεση αλλαγή. Η συνιστώμενη από τις εμπορικές εταιρείες αντικατάστασή της σε τρεις μήνες με ανταλλακτικό γαστροστομιας και έκτοτε η συνεχής αντικατάσταση του ανταλλακτικού ανά τρίμηνο, δεν υποστηρίζεται από επιστημονικά δεδομένα. Από την εμπειρία μας ο σωλήνας της αρχικά τοποθετούμενης γαστροστομιας, ανάλογα με την ποιότητα του και την κατασκευάστρια εταιρεία μπορεί να διαρκέσει μέχρι και δύο χρόνια και ο μόνος λόγος αντικατάστασής του είναι η φθορά του υλικού.
Ο αρχικά τοποθετούμενος σωλήνας, όπως έχουμε περιγράψει φέρει στο άκρο του δίσκο που αποτρέπει την έξοδό του από τα κοιλιακά τοιχώματα, σε αντίθεση με το ανταλλακτικό που φέρει στο εσωτερικό του άκρο μπαλόνι γεμιζόμενο με νερό σε μέγεθος καρυδιού, το οποίο αδειάζει από έξω από βαλβίδα που διαθέτει, με τη βοήθεια σύριγγας.
Έτσι η αφαίρεση του αρχικά τοποθετημένου σωλήνα γαστροστομιας δεν είναι πάρα πολύ εύκολη. Γίνεται με δύο τρόπους:
- Βίαιη αφαίρεση με ισχυρή έλξη. Έχει πολύ μεγάλη σημασία ο τύπος του αρχικά τοποθετημένου σωλήνα, από τον οποίο εξαρτάται ο βαθμός ακαμψίας του εσωτερικού δίσκου. Υπάρχουν τύποι σωλήνων γαστροστομιας, που είναι αδύνατον να αφαιρεθούν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Οι περισσότεροι όμως έχουν έναν αρκετά μαλακό εσωτερικό δίσκο, ο οποίος όταν έλκεται, παραμορφώνεται, διπλώνεται και βγαίνει από το στόμιο. Προκαλείται μικρή αιμορραγία, η οποία κατά κανόνα σταματάει μόλις τοποθετηθεί το ανταλλακτικό, φουσκώσει το εσωτερικό μπαλονάκι με νερό και πιεσθεί λίγο το σημείο. Καλό είναι να έχει διακοπεί κάθε αντιπηκτικό ή αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο αρκετές μέρες πριν το χειρισμό. Για να μην πονέσει η διαδικασία χορηγείται λίγη τοπική αναισθησία γύρω από το στόμιο. Μοναδικό πλεονέκτημα της μεθόδου είναι ότι μπορεί να γίνει κατ’ οίκον ή στο ιατρείο και έχει πολύ χαμηλότερο κόστος. Μετά όμως από αυτή τη διαδικασία, τοποθετείται ανταλλακτικό γαστροστομιας, το οποίο πρέπει να αντικαθίσταται τακτικά ανά τρίμηνο. (Αυτός ο παράγοντας πρέπει να συνυπολογισθεί στο κόστος).
- Με γαστροσκοπηση. Εισάγεται το γαστροσκοπιο, επιθεωρείται το εσωτερικό τοίχωμα του στομάχου και με ειδικό εργαλείο (βρόγχο) συλλαμβάνεται ο εσωτερικός δίσκος και εξάγεται από το στόμα εντελώς ατραυματικά και ανώδυνα, χωρίς την παραμικρή αιμορραγία. Μετά την ενδοσκοπικηή αφαίρεση του αρχικά τοποθετημένου σωλήνα γαστροστομιας, συνηθίζεται να τοποθετείται ανταλλακτικό με μπαλόνι, το οποίο, όπως προαναφέραμε, χρειάζεται τακτικές αντικαταστάσεις ανά τρίμηνο. Εμείς όμως τοποθετούμε έναν νέο κανονικό σωλήνα γαστροστομίας, ο οποίος θα διαρκέσει ακόμη 1,5-2 χρόνια χωρίς άλλη φροντίδα και χωρίς ανάγκη αντικατάστασης.
ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ
